ही वाट दूर जाते ...
मुशाफिरी ही जितकी मुक्कामांची असते ना तेवढीच किंवा त्याच्यापेक्षा जास्त तिथे पोहचायला घेतलेल्या रस्त्यांची गोष्ट असते. काही रस्ते तर इतके मोहक असतात की ते स्वत:च मुक्काम असतात.
पुणे कोल्हापुर रस्त्यावर एकदा कात्रज शिरवळची गडबड मागे टाकली, की एक 'राजस रस्ता' सुरु होतो. खंबाटकीचा घाट ओलांडला की रस्ता एखादया राखाडी सॅटीनच्या रिबीनसारखा समोर उलगडत जातो. वाई महाबळेश्वरच्या पर्वतरांगा थोडाकाळ डावीकडे सोबत करतात. मग रस्त्याच्या दोन्ही बाजुस नजर पोचते तोवर शेतं. नोव्हेंबर डिसेंबरचे दिवस असावेत. शेतातला ऊस तु-याला आलेला. मध्येच एकीकडे तु-यांचा समुद्र डुलतोय. एकीकडे तोडणी झालेला एखादा काळाभोर पट्टा. सर्व आसमंतावर धुक्याची झिरझिरीत ओढणी. मावळतीची तिरपी उन्हं आणि काना-मनाला हुरहुर लावणारी एखादी सायंधुन. बस ये सफर तो खुद जिंदगी बन जाती है.
तसा तो रुद्र्गंभीर वरंध. भोरनंतरची पठारसपाटी पार करुन तुम्ही वरंधपाशी पोचता. खिंडीपाशी थांबुन खाली डोकावुन पाहणे "मश्ट". मनात हमखास क्लिंट इस्टवुड, काउबॉय हॅट आणि एखाद्या वेस्टर्नची धुन. पत्थरदिल सह्याद्री आपल्या सामर्थ्यात मग्न, आपली दृष्टी विस्फारलेली. तीन हेअरपीन वळणांच्या शिडीवरुन घरंगळत गाडी बघता बघता घाटपायथ्याशी पोहोचते तरी आपल्या डोळ्यापुढचा काळा पहाड हलत नाही. तसें सह्याद्रीच्या अंगाखांद्यावर वांदरांसारखे खेळणारे सगळे घाट - मुंबईला जातानाचा बोर घाट (जुना बरंका! आता एक्स्प्रेस झाल्याने बुजुन लांब गेलेला नव्हे, तर हक्काने खिडकीतुन फांद्या घासणारा), तामिणी, कोयनानगर, पोलादपूर ते पार आंबोली - आपल्या परीने सुंदर आहेत पण माझ्यासाठी वरंध त्यांचा सरताज आहे.
समुद्राच्या काठाकाठाने जाणारे रस्ते म्हणजे दुहेरी मेजवानी असते - अगदी - स्ट्रॉबेरी आणि क्रीम - किती आठवावे, कॅलिफ़ोर्नियातला मॉन्टरे-कॅरमेलचा १७ माईल, दिवे आगर -श्रीवर्धन, नागव-काशीद करत नबाबाच्या वाड्यापाशी जंजिरा मुरुडला ठाकणारा, आंजर्ले - केळशीचा खाडी ओलांडत जाणारा - कोकण कडे आणि अबलख अरबी समुद्र यांची जुगलबंदी मोठी पाहण्यासारखी असते.
मुन्नार थेकडीचा डोळ्याचं हिरवं पारणं फेडणारा सुनियोजित जंगलांचा रस्ता, स्विट्जर्लंड्चा फर्स्टहुन खाली उतरणारा बर्फाळ, डोंगराळ, हिरवळ आणि म्युजिकली चरणा-या गाईंचा अल्पाईन रस्ता असे कितीतरी ...
हे सगळे रस्ते मनी वसले ते त्यांच्या रमणीयतेने. पण काही रस्ते आणि वाटा आठवतात कारण त्या 'आपण' चाललेले असतो. मित्रांना गोळा करत शाळेला जायचा आपला रस्ता, मैदानापार जाताना नेहमी निवडलेली एकच चिमुकली पायवाट, कारने जाताना पारावरच्या गांधीटोपीवाल्याने दावलेला खालल्या अंगाचा शॉर्टकट, आणि ती न निवडलेली वाट ...
शाळेतुन परत येताना, शेवटच्या वळणावर, स्वाती आपल्या घराकडे वळायची, पुढचा किलोमिटर मला एकटीला पार करायचा असायचा, उन्हात तळपणारा फक्त माझ्या एकटीचा असा निखळ रस्ता. अजुनही एखाद्या दुखर रात्री स्वप्नात येतो.
रस्त्याची ही एक मोठी मुश्कील असते, तुम्हाला वाट माहित असली तर तो पार मुक्कामाला घेउन जातो, नाहीतर कुठेच जात नाही ...
Always keep Ithaca fixed in your mind.
To arrive there is your ultimate goal.
But do not hurry the voyage at all.
It is better to let it last for long years;
and even to anchor at the isle when you are old,
rich with all that you have gained on the way,
not expecting that Ithaca will offer you riches.
Ithaca has given you the beautiful voyage.
- From "Ithaka" by C. P. Cavafy.
पुणे कोल्हापुर रस्त्यावर एकदा कात्रज शिरवळची गडबड मागे टाकली, की एक 'राजस रस्ता' सुरु होतो. खंबाटकीचा घाट ओलांडला की रस्ता एखादया राखाडी सॅटीनच्या रिबीनसारखा समोर उलगडत जातो. वाई महाबळेश्वरच्या पर्वतरांगा थोडाकाळ डावीकडे सोबत करतात. मग रस्त्याच्या दोन्ही बाजुस नजर पोचते तोवर शेतं. नोव्हेंबर डिसेंबरचे दिवस असावेत. शेतातला ऊस तु-याला आलेला. मध्येच एकीकडे तु-यांचा समुद्र डुलतोय. एकीकडे तोडणी झालेला एखादा काळाभोर पट्टा. सर्व आसमंतावर धुक्याची झिरझिरीत ओढणी. मावळतीची तिरपी उन्हं आणि काना-मनाला हुरहुर लावणारी एखादी सायंधुन. बस ये सफर तो खुद जिंदगी बन जाती है.
तसा तो रुद्र्गंभीर वरंध. भोरनंतरची पठारसपाटी पार करुन तुम्ही वरंधपाशी पोचता. खिंडीपाशी थांबुन खाली डोकावुन पाहणे "मश्ट". मनात हमखास क्लिंट इस्टवुड, काउबॉय हॅट आणि एखाद्या वेस्टर्नची धुन. पत्थरदिल सह्याद्री आपल्या सामर्थ्यात मग्न, आपली दृष्टी विस्फारलेली. तीन हेअरपीन वळणांच्या शिडीवरुन घरंगळत गाडी बघता बघता घाटपायथ्याशी पोहोचते तरी आपल्या डोळ्यापुढचा काळा पहाड हलत नाही. तसें सह्याद्रीच्या अंगाखांद्यावर वांदरांसारखे खेळणारे सगळे घाट - मुंबईला जातानाचा बोर घाट (जुना बरंका! आता एक्स्प्रेस झाल्याने बुजुन लांब गेलेला नव्हे, तर हक्काने खिडकीतुन फांद्या घासणारा), तामिणी, कोयनानगर, पोलादपूर ते पार आंबोली - आपल्या परीने सुंदर आहेत पण माझ्यासाठी वरंध त्यांचा सरताज आहे.
समुद्राच्या काठाकाठाने जाणारे रस्ते म्हणजे दुहेरी मेजवानी असते - अगदी - स्ट्रॉबेरी आणि क्रीम - किती आठवावे, कॅलिफ़ोर्नियातला मॉन्टरे-कॅरमेलचा १७ माईल, दिवे आगर -श्रीवर्धन, नागव-काशीद करत नबाबाच्या वाड्यापाशी जंजिरा मुरुडला ठाकणारा, आंजर्ले - केळशीचा खाडी ओलांडत जाणारा - कोकण कडे आणि अबलख अरबी समुद्र यांची जुगलबंदी मोठी पाहण्यासारखी असते.
मुन्नार थेकडीचा डोळ्याचं हिरवं पारणं फेडणारा सुनियोजित जंगलांचा रस्ता, स्विट्जर्लंड्चा फर्स्टहुन खाली उतरणारा बर्फाळ, डोंगराळ, हिरवळ आणि म्युजिकली चरणा-या गाईंचा अल्पाईन रस्ता असे कितीतरी ...
हे सगळे रस्ते मनी वसले ते त्यांच्या रमणीयतेने. पण काही रस्ते आणि वाटा आठवतात कारण त्या 'आपण' चाललेले असतो. मित्रांना गोळा करत शाळेला जायचा आपला रस्ता, मैदानापार जाताना नेहमी निवडलेली एकच चिमुकली पायवाट, कारने जाताना पारावरच्या गांधीटोपीवाल्याने दावलेला खालल्या अंगाचा शॉर्टकट, आणि ती न निवडलेली वाट ...
शाळेतुन परत येताना, शेवटच्या वळणावर, स्वाती आपल्या घराकडे वळायची, पुढचा किलोमिटर मला एकटीला पार करायचा असायचा, उन्हात तळपणारा फक्त माझ्या एकटीचा असा निखळ रस्ता. अजुनही एखाद्या दुखर रात्री स्वप्नात येतो.
रस्त्याची ही एक मोठी मुश्कील असते, तुम्हाला वाट माहित असली तर तो पार मुक्कामाला घेउन जातो, नाहीतर कुठेच जात नाही ...
Always keep Ithaca fixed in your mind.
To arrive there is your ultimate goal.
But do not hurry the voyage at all.
It is better to let it last for long years;
and even to anchor at the isle when you are old,
rich with all that you have gained on the way,
not expecting that Ithaca will offer you riches.
Ithaca has given you the beautiful voyage.
- From "Ithaka" by C. P. Cavafy.
Comments
काही रस्ते हे खरंच स्वत: मुक्काम असतात. हलकीशी कुजबुज,मुलाम्यासारखी शांतता घेउन धावणारा रस्ता...ब-याच गोष्टींची आठवण करुन दिलीस गं!
Kharach jar apan ayushyat lya pravasa kade, "ekh anubhav" mahnoon pahila tar phaarach maja yeael. Tumcha Pune-Kolhapur pravas, paay vaat ani dar roj cha -shale cha rastya cha varnan phaar chaan hota. Adhoon-madhoon 'Parichay' chya gaanya chi aathvaan zaali.
"Musafir Hoon Yaaron Na Ghar Hai Na Tikhana, Mujhe Chalte Jaana Hai... Bas Chalte Jaana... Ek Raah Rukh Gayi Toa Aur Judh Gayi, Main Muda Toa Saath Saath Raha Mudgayi... Hawaon Ke Paron Par Mera Ashiyana..."
:) laniP
Tu mhanaalis mhanun lihala tatadine :)
Ho he lihitana majhyahi manat parichay che te gane ale hote. Pan majhya mate ek sukshma pharak ahe. tya ganyatala musafir rastyanvarch khush ahe. majhya mate rastyana arth yayala manjil hi tevadhich mahatvachi ahe.
after reading, i also remembered the song "aao milo chale" frm Jab We Met..
and i agree with you.. while the roads appear enchanting, it is the destination that makes the journey even more worth remembering..
jar jamla tar uttaranchal/himachal madhe nakki jaaun ye.. i had gone to manali and to joshmimath last year - and believe me the mountain roads there are simply jaw-dropping!! with all due respect to the sahyadris, the himalayas dwarf u like no one else does! plus - given the moody nature of mother nature - u never know when the road will be stopped because of landslides.. u can only marvel at the Ganga flowing in its full ferocity next to the road.. which could be a drop of a hundred feet below the mountain road.. and u'll still hear her gurgling and hurtling downstream.. its just very beautiful :)
Shimla-Manali ha road agdi asach aahe svatach ek mukkam asanaara.
'manjil se behtar lagane lage he ye raaste.........'
Khare ahe tumache mhanane. Mi pan ghokat asate Himalayat jayala lavkarach. He lihitana te visheshatvane janavale.
K, tujhe trek che post vachale tenvahi vatale hote, are yala vicharave kase jayache te. so jenva tharavin tenva vicharinch.
Thanks!
Atta pudcha blog kadhi... Itka chaan lihita, I hope jaasta vaat nahi pahav laagnaar :)
:)laniP